• ԳԼԽԱՎՈՐ
  • ՄԵՐ ՄԱՍԻՆ
  • ՄԵՐ ՀԱՅՐԵՆԻՔԸ
  • ՍՏԵՂԾԱԳՈՐԾՈՒԹՅՈՒՆ
  • ԳՈՎԱԶԴԱՏՈՒՆԵՐԻՆ
  • ԲԱԺԱՆՈՐԴԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ
  • ՖՈՐՈՒՄ
Երկրամաս

Երեքշաբթի, 20 ապրիլի 2021
RSS Русский   Հայերեն              
  • Նորություններ
  • քաղաքականություն
    • դիվանագիտություն
    • Հայ Դատը
    • ՄԱԿ
  • Անդրկովկաս
    • Արցախ
    • Վրաստան
    • Ջավախք
    • Աբխազիա
    • Ադրբեջան
  • տնտեսություն
  • բանակ
    • պատերազմ
  • Սփյուռք
  • հասարակություն
    • առողջություն
    • պատմություն
    • կրթություն
    • բարեգործություն
    • գիտություն
    • ինքնություն
    • երիտասարդներ
    • երեխաներ
    • վետերաններ
    • կրոն
    • հանցագործություն
    • այլատյացություն
    • վիդեո
  • վերլուծություն
    • հարցազրույց
  • մոլորակ
    • Ռուսաստան
    • ԱՄՆ
    • Թուրքիա
    • հետխորհրդային երկրներում
    • Ֆրանսիա
    • Եվրոպա
    • Իսրայել
    • Ասիա
    • Հունաստան
    • Իրան
    • քրդեր
  • մշակույթ
  • սպորտ
РАСШИРЕННЫЙ ПОИСК

Թուրքիայի մտավորականության ներկայացուցիչներն աննախադեպ հայտարարություն են հրապարակել

21.01.2014   
  
hits: 1673


Թուրքիայի խոշոր հասարակական գործիչներ, հրապարակախոսներ, իրավապաշտպաններ և իրավաբաններ, ինչպես նաև Մեջլիսի մի քանի պատգամավորներ, նախորդ շաբաթ օրը «Հրանտ Դինքի սպանությունը 2015 թվականի հեռանկարում» համաժողովի ժամանակ Օսմանյան կայսրությունում 1915 թվականի Հայոց ցեղասպանության վերաբերյալ աննախադեպ հայտարարություն են հրապարակել։

Ինչպես երկուշաբթի լրագրողներին հայտնեց համաժողովի մասնակից, Արևմտահայերի ազգային ասամբլեայի խորհրդի անդամ, Հայաստանի խորհրդարանի պատգամավոր Արագած Ախոյանը, հայտարարությունը հրապարակվել է նախօրեին, ժամը 15։00–ին` «Ակօս» թերթի գլխավոր խմբագիր Հրանտ Դինքի սպանության ժամին։

«1915 թվականի Հայոց ցեղասպանության/կոտորածի ճանաչման և թուրք հասարակությանը խայտառակությունից փրկելու վերաբերյալ առաջարկներ» խորագրով հայտարարությունը բաղկացած է 11 կետից և աչքի է ընկնում աննախադեպ խստությամբ։

Հայտարարության առաջին իսկ կետով համաժողովի մասնակիցները թուրք կառավարությանն առաջարկում են ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը, փոխհատուցել նյութական և բարոյական վնասը, ներողություն խնդրել և դատապարտել Ցեղասպանությունը։

«Անհրաժեշտ է վերականգնել օսմանահայերի, պոնտացի հույների և ասորիների հիշատակը, օրինակ` Էլդամաղ թաղամասը պետք է վերանվանել Կոմիտասի (Ստամբուլի Էլդամաղում ապրել է հայ մեծ կոմպոզիտոր Կոմիտասը)»,– նշվում է հաղորդագրությունում։

Համաժողովի մասնակիցները մատնանշում են նաև այն փաստը, որ այսօր Թուրքիայում կան խորհրդանշական շենքեր, որոնք Օսմանյան կայսրության տարիներին առգրավել էին քրիստոնյա քաղաքացիներից։

Որպես Ցեղասպանության ճանաչման առաջին քայլ` առաջարկվում է վերադարձնել Ցեղասպանությունից տուժած Ղասաբյան ընտանիքի ժառանգներին այն շենքը, որն այսօր գործածվում է որպես Թուրքիայի նախագահի նստավայր։

Հայտարարության տակ ստորագրածները պահանջում են լուծարել Թուրքիայի վարչապետին առընթեր Չհիմնավորված ցեղասպանությունների պնդումների դեմ պայքարի հանձնաժողովը և 2014 թվականի պետբյուջեի փաստաթղթից հանել Ցեղասպանության մերժման ֆինանսավորման մասին պարբերությունը։

Հայտարարության տեքստի համաձայն, պետք է հրապարկել օսմանահայերի, պոնտացի հույների և ասորիների անձնագրային արխիվները, ապահովել դրանց հասանելիությունը, արևմտահայ արմատներ ունեցող հայերին, պոնտացի հայերին և ասորիներին թուրքական քաղաքացիության իրավունք տրամադրել, իսկ ցանկացողներին` անձնագրեր։

Հայտարարության առանձին կետը վերաբերում է օսմանահայերի, պոնտացի հույների և ասորիների սերունդների վերադարձին և տեղափոխմանն իրենց պատմական հողեր` առաջարկվում է հատուկ պայմանների ստեղծում և պետական օժանդակության ապահովում։

Այլ կետերով առաջարկվում է գաղտնազերծել Օսմանյան կայսրության կադաստրի և Զինված ուժերի արխիվները, հրապարակել թողած գույքի արձանագրությունները, դրանց փոխհատուցումը, բարձրացնել օսմանյան բանկերի արխիվները։

Մեկ այլ կետով առաջարկվում է հրապարակել օսմանյան իշխանությունների կողմից մահմեդական ընտանիքներին նվիրաբերած  մոտ 150 հազար քրիստոնյա կանանց և երեխաների ցուցակը։

Փաստաթղթի տակ դրված են, մասնավորապես, գրողներ Չինգիզ Աքթարի, Սաիթ Ջեթինօղլուի, իրավապաշտպան Բասքեն Օրհանի, Թուրքիայի հայտնի սոցիոլոգ, պրոֆեսոր Իսմայիլ Բեշըքչիի, պատմաբան Օկտան Օզելի ստորագրությունները։

Համաժողովին ներկա է եղել քրդական Խաղաղության և ժողովրդավարության կուսակցության (Barış ve Demokrasi Partisi) պաշտոնական ներկայացուցչությունը։

Ախոյանի խոսքով` միաժամանակ, ինչ–որ պատճառներով համաժողովի չէին հրավիրել Ստամբուլի հայկական համայնքի ներկայացուցիչներին։

Համաժողովը կազմակերպել է Անկարայի մտքի ազատության կենտրոնի և Արևմտահայերի ազգային ասամբլեան։

Ախոյանը հայտնեց, որ հայկական կողմը (Արևմտահայերի ազգային ասամբլեա) չի ստորագրել հայտարարության տակ, քանի որ չի քննարկել այն։

Հայոց Ցեղասպանությունը ХХ դարի առաջին ցեղասպանությունն է։ Թուրքիան ավանդաբար մերժում է Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին մոտ մեկուկես միլիոն հայերի զանգվածային ջարդեր իրականացնելու մեղադրանքները և չափազանց ցավագին է վերաբերվում Հայոց Ցեղասպանության հարցի վերաբերյալ Արևմուտքի կողմից արվող քննադատություններին։

Հայոց ցեղասպանության փաստը ճանաչել են բազմաթիվ երկրներ, մասնավորապես, Ուրուգվայը, Լիտվան, Ռուսաստանը, Ֆրանսիան, Իտալիայի խորհրդարանի ստորին պալատը, Գերմանիան, Հոլանդիան, Սլովակիան, Շվեդիան, Շվեյցարիան, ԱՄՆ 42 նահանգներ, ինչպես նաև Հունաստանի, Կիպրոսի, Արգենտինայի, Բելգիայի, Ուելսի խորհրդարանները, Կանադայի խորհրդարանի համայնքների պալատը և Լեհաստանի սեյմը, Վատիկանը, Եվրախորհդարանը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը։

Նովոստի–Արմենիա

Tags: քաղաքականություն/politics, Սփյուռք/Diaspora, Հայ Դատը/Hay Dat, հասարակություն/society, Թուրքիա/Turkey

ВНИМАНИЕ! НИЖЕ РЕКЛАМНЫХ БЛОКОВ ВЫ МОЖЕТЕ ОСТАВИТЬ СВОЙ КОММЕНТАРИЙ К СТАТЬЕ. ВСЕ КОММЕНТАРИИ ПРОХОДЯТ ПРЕМОДЕРАЦИЮ, ПОЭТОМУ ХОРОШО ПОДУМАЙТЕ, ПРЕЖДЕ ЧЕМ ЧТО-ТО НАПИСАТЬ.




Комментарии для сайта Cackle

ПОСЛЕДНИЕ КОММЕНТАРИИ НА САЙТЕ


home

վիդեո օրվա

Մոնրեալում 3-րդ անգամ կազմակերպված այս քայլերթին մասնակցել են Ցեղասպանություն վերապրած ազգերի ներկայացուցիչները, նաեւ բարձրաստիճան պաշտոնյաներ, այդ թվում Մոնրեալի քաղաքապետը: Մանրամասները՝ տեսանյութում:

Ամենա սիրված

Թուրք գործիչը խոստովանում է, որ իրենց համար ծանր հարված էր, երբ Տեխասը ճանաչեց Հայոց ցեղասպանությունը
Ինքնորոշման իրավաչափությունը
Հայաստանի անվտանգության «իրանական» սպառնալիքը
Երբ երկրում կվերջանան քաղաքական ցնցումները՞
Հայ լուսանկարիչները նվաճում են National Geographic-ի կայքը

Հայոց ցեղասպանություն

Եվրոպական դատարանը Կաթողիկոսարանի հայցը համարում է անընդունելի, և այդ որոշումը չի կարող բողոքարկվել
Թուրք գործիչը խոստովանում է, որ իրենց համար ծանր հարված էր, երբ Տեխասը ճանաչեց Հայոց ցեղասպանությունը
Բազմահազարանոց քայլերթ՝ հանուն ցեղասպանությունների կանխարգելման (տեսանյութ)
Թուրքական հակաքայլերը նպաստում են Ցեղասպանության հարյուրամյակի քարոզչությանը
Շվեյցարիայի բողոքը ՄԻԵԴ որոշումը սրբագրելու հնարավորություն կտա. Կիրո Մանոյան

Загрузка...


Регистрация Войти

Նորություններ

11:01 Երբ երկրում կվերջանան քաղաքական ցնցումները՞
23:31 Դավաճանություն է վարկաբեկել մեր հազարամյա եկեղեցին և սրբավայրերը. Բաց նամակ ՀՀ իրավապահներին
17:50 Ադրբեջանը դիրքերը սկսել է առաջ բերել մայիսի 9-ից հետո. Կարեն Վրթանեսյան
08:21 Առանցքի պետությունները եւ կրկնակի խաղերը
05:57 Կրոնական ազատությունների մասին իր տարեկան զեկույցում ԱՄՆ-ի պետքարտուղարությունը խստորեն քննադատում է Թուրքիային
05:44 US State Department Slams Turkey In its Annual Religious Freedom Report
10:33 Բացահայտվեց անհիմն հայտարարություններ անող ևս մեկ հակահայ գրող
10:29 Another Anti-Armenian Writer Exposed For Making Baseless Allegations
13:25 Դժբախտ զուգադիպություն. թուրք ամերիկացին հարձակվում է Բուրդենի վրա նրա ինքնասպանության նախօրեին
13:19 Unfortunate Coincidence: Turkish-American Attacks Bourdain on the Eve of his Suicide
11:02 Թուրքիան Մարդու իրավունքների եվրոպական կոնվենցիայի առավել հաճախ խախտողն է
10:59 Turkey is Most Frequent Violator of European Convention on Human Rights
00:55 Եվրոպական դատարանը Կաթողիկոսարանի հայցը համարում է անընդունելի, և այդ որոշումը չի կարող բողոքարկվել
15:40 Ադրբեջանի անմիտ քարոզիչը մեղադրում է Կալիֆորնիայի հայերին
00:05 Թուրք գործիչը խոստովանում է, որ իրենց համար ծանր հարված էր, երբ Տեխասը ճանաչեց Հայոց ցեղասպանությունը