Ի պատասխան ադրբեջանական քարոզչամեքենայի կողմից այս օրերին Խոջալուի դեպքերի առնչությամբ սանձազերծված քարոզչական արշավի՝ ԱՄՆ-ում ՀՀ դեսպանությունը, ի թիվս այլ քայլերի, տարածել է նաեւ հայտարարություն, որը լայնորեն տարածվել է ամերիկյան առաջատար լրատվական գործակալությունների կողմից:

Մարտի 2-ին Բաթումի «Սուրբ Փրկիչ» եկեղեցում, Բաթումի ավագանու, բաթումահայության, վրաց հասարակայնության ներկայացուցիչների առջև Աջարիայի հոգևոր առաջնորդ Արարատ քահանա Գումբալյանի կողմից անցկացվեց  ոգեկոչման կարգ, որից հետո եկեղեցու բակում գտնվող խաչքարի առջև տեղի ունեցավ ծաղկեփնջերի զետեղման արարողություն՝ ի հիշատակ Սումգայիթյան ջարդերի տասնյակ անմեղ զոհերին:

Մարտի 2-ին Ստրասբուրգի Սուրբ Մադլեն կաթոլիկ եկեղեցում Տեր Վաչե քահանա Հայրապետյանի կողմից մատուցվեց հոգեհանգստյան պաշտոն՝ նվիրված 1988թ-ի փետրվարի Սումգայիթյան ջարդերի զոհերի հիշատակին։

Փետրվարի 28-ին Վարշավայի Սադիբա թաղամասում գտնվող «Հայկական այգում» տեղադրված խաչքարի մոտ Լեհաստանում հայ համայնքի ներկայացուցիչների մասնակցությամբ Տ. Տաճատ Աբեղա Ծատուրյանի կողմից կատարվեց հոգեհանգստյան կարգ` նվիրված Սումգայիթի եղեռնագործության զոհերի և հայ սպա Գուրգեն Մարգարյանի հիշատակին:

Ֆրանսիայի Վալանս քաղաքում հայկական Սուրբ Սահակ եկեղեցում, մարտի 2-ին, հոգեհանգստյան կարգ կկատարվի՝ սումգայիթյան ջարդերի զոհերի հիշատակին:

Հակոբյանների ընտանիքն ապրել է Ադրբեջանի Սումգայիթ քաղաքում եւ ստիպված է եղել լքել այն, քաղաքում 1988-ի փետրվարին հայ բնակչության ջարդերի հետեւանքով:

Փետրվարի 27-ին Նյու Յորքի ՀԲԸՄ-ի կենտրոնատեղիում ՄԱԿ-ում Հայաստանի մշտական ներկայացուցչության հովանու ներքո կայացավ Աննա Աստվածատուրյան-Թըրքոթթի գրքի շնորհանդեսը:

Մոսկվայում փետրվարի 28-ին հարգել են Սումգայիթի ջարդերի հայ անմեղ զոհերի հիշատակը: Մոսկվայի Սուրբ Պայծառակերպության եկեղեցում պատարագ է մատուցվել 1988թ. Ադրբեջանի ԽՍՀ-ում փետրվարի 27-29-ին իրենց տներում անմարդկային ջարդերի զոհ դարձած հարյուրավոր անմեղ հայերի հիշատակին, նաեւ ծաղկեպսակներ են դրել:

Երեւանում փետրվարի  28-ին տեղի է ունեցել երթ՝ դեպի 1988թ սումգայիթյան ջարդերի զոհերին նվիրված խաչքար, որը գտնվում է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիրի տարածքում:

Փետրվարի 26-ին Բրյուսելի կենտրոնական հրապարակներից մեկում տեղադրված Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը հավերժացնող խաչքարի առջև տեղի ունեցավ Սումգայիթյան ջարդերի 26-րդ տարելիցին նվիրված ոգեկոչման արարողություն: Միջոցառմանը, մասնավորապես, մասնակցեցին աշխատանքային այցով Բրյուսելում գտնվող ՀՀ պաշտպանության նախարար Սեյրան Օհանյանը, Բելգիայի Թագավորությունում Հայաստանի դեսպան Ավետ Ադոնցը, ՆԱՏՕ-ում ՀՀ առաքելության ղեկավար Արմեն Եդիգարյանը, հայ համայնքի ներկայացուցիչներ: Ի հիշատակ այդ սարսափելի ոճրագործության ...

Ադրբեջանական Սումգայիթ քաղաքում հայկական ջարդերի զոհերի հիշատակին հարգանքի տուրք են մատուցել Արցախի Հանրապետությունում, հայտնում է «Նովոստի–Արմենիա» գործակալության թղթակիցը Ստեփանակերտից։

Մարսելում հայկական թեմական տաճարում մարտի 2-ին ադրբեջանական Սումգայիթ քաղաքում 1988թ.-ին հակահայկական ջարդերի զոհերի հիշատակին պատարագ կմատուցվի եւ ծաղկեպսակների դրման արարողություն կանցկացվի: Այդ մասին գրում է «Nouvelles d'Arménie»-ն:

ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ամերիկացի համանախագահ Ջեյմս  ՈՒորլիքը նույնպես հիշում է Սումգայիթի դեպքերը:

1988թ. Սումգայիթի ջարդերը խուլիգանություն չէին, այլ հայերի կազմակերպված սպանդ, ովքեր դարերով ապրում էին իրենց հայրենի հողում եւ պատահաբար հայտնվել էին 1918թ. ստեղծված Ադրբեջան պետությունում: Այս մասին փետրվարի 27-ի ասուլիսում հայտարարել է «Ընդդեմ իրավական ամենաթողության» հասարակական կազմակերպության գործադիր տնօրեն, Հայաստանի նախկին օմբուդսմեն Լարիսա Ալավերդյանը:

Երեւանի պետական համալսարանի «Երիտասարդ համալսարանականների միավորում» կազմակերպությունն այսօր՝ փետրվարի 27-ին, նախաձեռնել էր արդեն ավանդական դարձած երթ` նվիրված Սումգայիթի ցեղասպանության զոհերի հիշատակին: Այս մասին հայտնում են հասարակական կազմակերպության լրատվական բաժնից:

Ղարաբաղի Իվանյան գյուղում երիտասարդները ադրբեջանական Խոջալու բնակավայրում տեղի ունեցած իրադարձություների հերթական տարելիցին նվիրված ակցիա են կազմակերպել, հաղորդում է «Նովոստի–Արմենիա» գործակալության թղթակիցը Ստեփանակերտից։

Փետրվարի 23-ին  Բեյրութի Սուրբ Նշան Մայր եկեղեցում մատուցվեց Սուրբ պատարագ նվիրված՝ Սումգայիթի եղեռնագործության զոհերի և հայ սպա Գուրգեն Մարգարյանի հիշատակին:  Սուրբ պատարագից հետո եկեղեցում ժողովրդին դիմեց  Լիբանանի Հայոց թեմի առաջնորդ Շահե եպիսկոպոս Փանոսյանը:

Փետրվարի 23-ին Վաշինգտոնի Հայ Առաքելական Սուրբ Մարիամ Աստվածածին եկեղեցում ԱՄՆ արևելյան ափի առաջնորդ Խաժակ արքեպիսկոպոս Պարսամյանի գլխավորությամբ մատուցվեց պատարագ և տեղի ունեցավ միջոցառում՝ նվիրված սումգայիթյան ջարդերի 26-րդ տարելիցին: Միջոցառմանը ներկա էին ԱՄՆ-ում ՀՀ դեսպան Թաթուլ Մարգարյանը, ԼՂՀ ներկայացուցչության աշխատակիցներ, ինչպես նաև ամերիկահայ համայնքի հարյուրավոր անդամներ: